Wypowiedzenie umowy o pracę w IT

Decyzja o zmianie pracy to najczęściej ekscytujący moment w karierze każdego specjalisty IT. Nowe wyzwania, lepsze wynagrodzenie, możliwość rozwoju – to wszystko brzmi świetnie. Jednak zanim podpiszesz nową umowę, musisz zakończyć współpracę z dotychczasowym pracodawcą. Wypowiedzenie umowy o pracę może wydawać się prostym procesem, ale w rzeczywistości wiele osób popełnia błędy, które mogą skomplikować odejście.

W tym artykule omówimy 5 najczęstszych problemów związanych z wypowiedzeniem, z jakimi mierzą się pracownicy branży IT. Przeczytasz między innymi:

• Czym skutkuje nieznajomość okresu wypowiedzenia?
• Czy mailem prawidłowo złożymy wypowiedzenie?
• Czy pracodawca może nie przyjąć wypowiedzenia?
• Co zrobić, kiedy mamy w umowie zakaz konkurencji?
• i wiele innych ważnych zagadnień.

Oprócz przedstawienia samych błędów, podpowiadamy, jak ich unikać.

 

Okres wypowiedzenia to czas, który musisz przepracować po złożeniu wypowiedzenia, zanim umowa zostanie rozwiązana. Jest to czas, który daje pracodawcy szansę na znalezienie Twojego zastępcy. To również czas dla Ciebie na przekazanie swoich obowiązków i pomoc we wdrożeniu osoby, zatrudnionej na Twoje miejsce.

Okres wypowiedzenia zależy od:

• Rodzaju umowy (umowa na okres próbny, na czas określony, na czas nieokreślony),
• Długości stażu u pracodawcy,
• Treści umowy (jeśli zawiera korzystniejsze warunki dla pracownika niż przepisy kodeksu pracy).

 

Przeczytaj również:

Umowa o pracę – o czym warto pamiętać?

5 błędów w umowie B2B, które mogą dużo kosztować

Zawody przyszłości

 

Umowa o pracę na czas nieokreślony i określony:

• 2 tygodnie – jeśli pracujesz krócej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc – jeśli pracujesz co najmniej 6 miesięcy,
• 3 miesiące – jeśli pracujesz co najmniej 3 lata.

Umowa na okres próbny:

• 3 dni – jeśli umowa trwała krócej niż 2 tygodnie,
• 1 tydzień – jeśli umowa trwała dłużej niż 2 tygodnie,
• 2 tygodnie – jeśli okres próbny wynosił 3 miesiące.

Możesz negocjować z pracodawcą wcześniejsze rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Pozwala to często uniknąć konieczności przepracowania pełnego okresu wypowiedzenia. Możesz szybciej rozpocząć pracę u nowego pracodawcy.

Argumenty, które mogą przekonać pracodawcę do rozwiązania umowy za porozumieniem stron:

• Pomoc w rekrutacji
• Wdrożenie nowego pracownika
• Dokończenie kluczowego projektu przed odejściem

Mateusz, front-end developer, przyjął ofertę nowej pracy i chciałby zacząć w nowej firmie za 2 tygodnie. Myślał, że jego okres wypowiedzenia to dwa tygodnie. Okazało się, że pracuje w firmie już dwa lata, więc obowiązuje go miesięczny okres wypowiedzenia. W efekcie nie może rozpocząć nowej pracy w oczekiwanym terminie.

➡ Wniosek: Zanim podpiszesz nową umowę, sprawdź w swoim kontrakcie, jaki masz okres wypowiedzenia.

A jak to wygląda w przypadku B2B?

Wielu specjalistów IT pracuje na kontraktach B2B. W ich przypadku okres wypowiedzenia wynika z zapisów w umowie. Najczęściej stosowane są następujące zapisy:

• 30 dni, jeśli rozliczasz się miesięcznie,
• 14 dni, jeśli umowa przewiduje dwutygodniowy okres wypowiedzenia,
• 7 dni, jeśli rozliczenia są tygodniowe.

 

Czy mail wystarczy?

Wiele osób sądzi, że wystarczy poinformować przełożonego o decyzji ustnie lub e-mailem. To jeden z największych błędów. Kodeks pracy jasno wskazuje, że wypowiedzenie musi mieć formę pisemną.

Jak poprawnie złożyć wypowiedzenie umowy o pracę?

1. Przygotuj dokument na piśmie – powinien zawierać Twoje dane, datę, nazwę firmy, treść wypowiedzenia oraz Twój podpis.
2. Złóż dokument osobiście lub wyślij go listem poleconym (najlepiej za potwierdzeniem odbioru).
3. Poproś o potwierdzenie – jeśli składasz dokument osobiście, dopilnuj, aby pracodawca podpisał kopię jako dowód przyjęcia.

Mail nie zawsze wystarczy.

Rozwiązanie umowy o pracę za pomocą maila może być uznane za wiążące, jeśli wiadomość zawiera skan podpisanego dokumentu. Jednak nadal pracodawca musi go zaakceptować. Dopuszczalna jest też forma podpisania wypowiedzenia kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Przed wysłaniem wiadomości e-mail warto oznaczyć również funkcję potwierdzenia otrzymania maila. Można też poprosić pracodawcę, aby odpisał, że zapoznał się z przesłaną mu wiadomością.

Julia, back-end developer, wysłała wypowiedzenie mailem bez podpisanego dokumentu w załączniku. Po tygodniu dowiedziała się, że jej przełożony nie uznał wypowiedzenia za skuteczne i nie przekazał tego do HR. Efekt? Jej okres wypowiedzenia nie zaczął jeszcze biec, a ona musi dłużej pozostać w firmie.

➡ Wniosek: Składaj wypowiedzenie umowy o pracę w formie pisemnej i upewnij się, że zostało przyjęte.

Pracodawca i pracownik mogą uzgodnić, że pracownik wykorzysta przysługujący mu urlop wypoczynkowy przed odejściem z firmy. W takim przypadku pracownik po prostu idzie na urlop na dany okres, a jego wynagrodzenie jest wypłacane normalnie, bez konieczności wypłaty ekwiwalentu.

Pamiętaj jednak, że pracodawca nie ma obowiązku udzielić Ci urlopu.

Kuba, DevOps Engineer, chciał wykorzystać urlop w ostatnim tygodniu pracy, ale pracodawca odmówił. Gdyby wcześniej przemyślał strategię, mógłby wykorzystać urlop przed złożeniem wypowiedzenia.

➡ Wniosek: Jeśli planujesz urlop w okresie wypowiedzenia, skonsultuj to wcześniej z pracodawcą.

Jeśli nie wykorzystasz całego przysługującego urlopu przed odejściem, pracodawca musi wypłacić Ci ekwiwalent pieniężny. Jest to obowiązek pracodawcy i nie można się go zrzec ani zrezygnować z wypłaty ekwiwalentu. Pracodawca powinien wypłacić Ci ekwiwalent za urlop w ostatnim dniu pracy. 

Co to jest zakaz konkurencji?

Niektóre umowy zawierają klauzulę zabraniającą pracownikowi pracy dla konkurencji przez określony czas po odejściu z firmy. Złamanie takiej klauzuli może skutkować koniecznością zapłaty odszkodowania. Wysokość odszkodowania powinna być podana w umowie o pracę.

Czy zakaz konkurencji w umowie o pracę jest legalny?

Tak, ale pracodawca musi wypłacić Ci rekompensatę.

Zgodnie z Kodeksem pracy, jeśli po rozwiązaniu umowy firma nie wypłaca odszkodowania za zakaz konkurencji, klauzula staje się nieważna. Odszkodowanie musi nie może być niższe niż 25% wynagrodzenia uzyskanego przez pracownika w ostatnich 3 latach. Odszkodowanie powinno być wypłacane przez cały okres zakazu.

Jeśli firma nie płaci – zakaz konkurencji przestaje obowiązywać.
Jeśli płaci, ale nieterminowo – można rozważyć rozwiązanie zakazu przez sąd.

1. Porozumienie z obecnym pracodawcą – najlepsza opcja

Najprostszy sposób to rozmowa z obecnym pracodawcą i wynegocjowanie zmiany lub zniesienia klauzuli o zakazie konkurencji.

Spróbuj te sposoby:

• Podkreśl, że nowa firma nie stanowi bezpośredniej konkurencji. Może działa na innym rynku, obsługuje inny segment klientów lub ma inną technologię.
• Zaproponuj skrócenie okresu zakazu – np. zamiast 12 miesięcy, tylko 3-6 miesięcy.
• Oferuj wsparcie w okresie przejściowym – np. dokończenie projektu lub przeszkolenie następcy w zamian za zniesienie klauzuli.
• Zapytaj o opcję wcześniejszego zwolnienia z zakazu w zamian za rezygnację z odszkodowania. Jeśli pracodawca nie chce wypłacać rekompensaty, może zgodzi się na uchylenie zakazu.

2. Wykazanie nieproporcjonalnych ograniczeń

Zakaz konkurencji nie może nadmiernie ograniczać Twojej możliwości podjęcia pracy.

Możesz spróbować go podważyć, jeśli:

• Jest zbyt długi – np. 24 miesiące w branży IT to rzadko spotykany okres.
• Nie jest precyzyjny – jeśli zakaz obejmuje “wszystkie firmy IT” lub “cały świat”, może być niezgodny z prawem.
• Nie uzasadnia realnych interesów pracodawcy – jeśli firma nie poniosłaby realnej szkody, można negocjować jego uchylenie.

3. Negocjacje z nowym pracodawcą – „spłata” zakazu konkurencji

Niektóre firmy, jeśli bardzo zależy im na kandydacie, są skłonne pokryć koszt odszkodowania lub negocjować wcześniejsze zwolnienie pracownika z zakazu. Możliwe opcje:

• Nowy pracodawca wypłaca Ci równowartość odszkodowania.
• Nowa firma pomaga w negocjacjach z poprzednim pracodawcą.
• Możliwość pracy na innych zasadach, np. B2B z innym zakresem obowiązków.

4. Droga sądowa – ostateczność

Jeśli pracodawca nie chce zgodzić się na uchylenie zakazu, możesz rozważyć jego podważenie w sądzie.

Najczęstsze argumenty:

• Firma nie wypłaca odszkodowania lub robi to z opóźnieniem.
• Zakaz konkurencji jest zbyt szeroki i nieproporcjonalny.
• Nie było realnej potrzeby wprowadzania takiej klauzuli.

Droga sądowa jest czasochłonna i nie zawsze opłacalna, dlatego warto próbować wcześniejszych metod negocjacji.

Sytuacja 1

Michał, specjalista DevOps, podpisał umowę o zakazie konkurencji na 6 miesięcy. Po odejściu firma nie wypłaciła mu rekompensaty, więc klauzula straciła ważność.

➡ Wniosek: Jeśli masz zakaz konkurencji, sprawdź, czy pracodawca zapewni Ci za to wynagrodzenie.

Sytuacja 2

Adam, full-stack developer, przyjął ofertę w innej firmie, ale po kilku tygodniach dostał pismo od poprzedniego pracodawcy, że naruszył zakaz konkurencji. Teraz grozi mu kara finansowa.

➡ Wniosek: Zanim zmienisz pracę, sprawdź, czy Twoja umowa zawiera klauzulę o zakazie konkurencji.

Kiedy możesz odejść natychmiastowo?

Masz prawo rozwiązać umowę bez okresu wypowiedzenia, jeśli:

1. Pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia lub robi to z opóźnieniem.
2. Doszło do mobbingu lub rażącego naruszenia praw pracownika.
3. Pracownik utracił zdolność do pracy ze względów zdrowotnych, a pracodawca nie zapewnił mu innego stanowiska.
4. Pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika (np. brak umowy, nieopłacanie składek ZUS).
5. Brak zapewnienia bezpiecznych warunków pracy -np. firma wymusza pracę w warunkach zagrażających zdrowiu (np. brak sprzętu ochronnego)
6. Zatrudnienie na czarno lub inne oszustwa (na przykład, jeśli pracodawca nie odprowadza składek na ZUS)

Przykładowa sytuacja

Magda, testerka oprogramowania, przez dwa miesiące nie otrzymała wynagrodzenia. W końcu dowiedziała się, że może natychmiast rozwiązać umowę i dochodzić swoich praw.

➡ Wniosek: Jeśli pracodawca narusza Twoje prawa, możesz odejść bez okresu wypowiedzenia.

Składanie wypowiedzenia umowy o pracę może wydawać się prostą formalnością, ale jak widać, można łatwo popełnić błędy. Oto kluczowe wnioski:

• Sprawdź swój okres wypowiedzenia, aby uniknąć problemów z terminem rozpoczęcia nowej pracy.
• Złóż wypowiedzenie na piśmie, aby było ważne.
• Zaplanuj urlop w okresie wypowiedzenia lub upewnij się, że dostaniesz ekwiwalent.
• Sprawdź klauzulę o zakazie konkurencji, by uniknąć konfliktu prawnego.
• Pamiętaj, że możesz odejść natychmiast, jeśli pracodawca narusza Twoje prawa.

Zmiana pracy powinna być ekscytującym momentem w Twojej karierze, a nie źródłem stresu. Znając te zasady, unikniesz nieprzyjemnych niespodzianek i przejdziesz przez ten proces bez problemów.

 

• Kiedy złożyć wypowiedzenie?

Wypowiedzenie można złożyć w dowolnym momencie, ale okres wypowiedzenia zaczyna biec od pierwszego dnia miesiąca po złożeniu wypowiedzenia (w przypadku okresu liczonego w miesiącach) lub od najbliższej soboty po złożeniu wypowiedzenia (w przypadku okresu liczonego w tygodniach).

• Czy można przenieść niewykorzystane dni urlopu do nowego pracodawcy?

Polskie prawo pracy nie przewiduje możliwości przeniesienia niewykorzystanego urlopu do nowego pracodawcy. Każdy nowy pracodawca powinien naliczać urlop wypoczynkowy od nowa na podstawie okresu zatrudnienia u niego.

• Czy muszę podawać przyczyny rozwiązania umowy o pracę?

W przypadku wypowiedzenia przez pracownika nie ma obowiązku podawania przyczyny rozwiązania umowy. Jednakże pracodawca musi podać przyczynę w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony.

• Czy zwolnienie lekarskie może skrócić okres wypowiedzenia? 

Zwolnienie lekarskie (L4) nie ma wpływu na długość trwania okresu wypowiedzenia. Nie skraca go ani nie wydłuża. Umowa zakończy się zgodnie z wyznaczoną datą, niezależnie od dat uwzględnionych w zwolnieniu lekarskim.

• Czy można rozwiązać umowę przez platformę ePUAP?

Nie. Aby rozwiązanie umowy o pracę było prawidłowe w formie elektronicznej, możesz podpisać je wyłącznie przy wykorzystaniu kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Podpis przy użyciu profilu zaufanego (na platformie ePUAP) nie jest tym samym co kwalifikowany podpis elektroniczny. W związku z tym wypowiedzenie podpisane profilem zaufanym będzie błędne.

• Czy pracodawca może odmówić przyjęcia wypowiedzenia?

Nie. Zgodnie z art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy do rozwiązania umowy o pracę wystarcza oświadczenie jednej ze stron. Jeśli wypowiedzenie złożone jest prawidłowo, odmowa pracodawcy nie ma znaczenia i nie wpływa na skuteczność wypowiedzenia.

• Czy pracodawca może zmusić pracownika do wykorzystania urlopu w okresie wypowiedzenia?

Tak. Zgodnie z art. 167(1) Kodeksu Pracy pracownik zobowiązany jest do wykorzystania przysługującego mu urlopu w okresie wypowiedzenia, gdy pracodawca takiego urlopu udzieli. Pracodawca decyduje o urlopie w czasie wypowiedzenia i nie musi on tego uzgadniać z pracownikiem.

• Czy muszę pracować w czasie wypowiedzenia? 
  Pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia zachowujesz prawo do wynagrodzenia.