Prokrastynacja - jak z nią walczyć?
03.09.2024
Odkładasz wykonanie zadania na ostatnią chwilę? A masz poczucie, że tylko pod presją czasu i pod ścisłym nadzorem wyrabiasz się przed deadline’m? To nie zawsze jest lenistwo. Może to być prokrastynacja.
Z tego krótkiego artykułu dowiesz się
- Czym jest prokrastynacja?
- Czy prokrastynacja to choroba?
- Jak można walczyć z prokrastynacją?
Czy prokrastynacja to lenistwo?
Prokrastynując, cały czas chcesz wykonać zadania, ale odwlekasz je na później, ponieważ uważasz, że nie masz wystarczającej wiedzy, czasu, czy lęku przed oceną.
Lenistwo zakłada, że po prostu nie masz zamiaru zrobić zadania i podejmować żadnego wysiłku.
Zaryzykuję, że prokrastynacja może częściej zdarzać się wśród osób, które pracują zdalnie. Jeśli nie mają szybkiego i łatwego dostępu do informacji, mogą odwlekać nawet rozpoczęcie zadania.
Czy prokrastynacja to choroba?
U większości osób, prokrastynacja nie ma związku z zaburzeniami psychicznymi.
Jest jednak kilka przypadków, kiedy odkładanie obowiązków na później może wskazywać na problem:
- Depresja. Osoby ze skłonnością do depresji, czy chorujące na nią są bardziej skłonne do opóźniania wykonania zadań. Dotyczy to także sytuacji, jeśli są to proste zadania.
- Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i perfekcjonizm. Osoby z tymi zaburzeniami mogą czuć tak ogromny lęk przed niepowodzeniem czy popełnieniem błędów przy projekcie, że odkładają wykonanie zadań w czasie.
- ADHD. Osoby z ADHD bardzo szybko się rozpraszają, a zbyt wiele bodźców odciąga ich od rozpoczęcia zadania.
Jeśli zauważasz u siebie zaburzenia, które wpływają na odkładanie pracy w czasie, zgłoś się do specjalisty. Kluczowe jest indywidualne podejście do Twojego problemu. Specjalista pomoże Ci odnaleźć przyczyny odkładania zadań i znaleźć sposoby na poradzenie sobie z tym.
Jak wywiązywać się z zadań, mimo prokrastynacji?
Nie wykonywanie pracy w terminie może być źródłem stresu. Szczególnie jeśli wynika to z prokrastynacji, a nie z lenistwa.
Jeśli chcesz przerwać ciąg nawarstwiających się zaległości i zacząć „dowozić”, wprowadź do swojego życia tych kilka poniższych wskazówek.
Wyeliminuj rozpraszacze
Obecnie największym źródłem rozpraszaczy jest telefon. Wycisz przychodzące powiadomienia z mediów społecznościowych, maili, czy wiadomości z komunikatorów. Możesz ustawić przychodzenie wiadomości tylko od najbliższych. Jednocześnie uczul ich, aby w godzinach Twojej pracy pisali czy dzwonili do Ciebie jedynie w sytuacjach naprawdę kryzysowych.
Wyznacz konkretny termin
Ustal dla siebie konkretną datę, a nawet godzinę wykonania zadania. Niektórzy dodatkowo wyobrażają sobie, jak się poczują po zakończeniu projektu. Już samo wyobrażenie uczucia satysfakcji może sprawić, że motywacja wzrośnie.
Przygotuj się
Jeśli masz do zrealizowania większy projekt, zastanów się jakich informacji potrzebujesz, żeby sprawnie go zrealizować. Czy wiesz, jakiego wyniku oczekuje od Ciebie przełożony? A może będziesz potrzebować konsultacji z innym współpracownikiem? Od razu zaplanuj z nim spotkanie, aby praca sprawnie szła do przodu.
Podziel na etapy
Kiedy będziesz miał wszystkie informacje na temat projektu, zaplanuj jego realizację. Podziel na mniejsze kroki, zrób harmonogram. Oszacuj, ile czasu potrzebujesz na realizację każdego etapu. Ustal osobny deadline dla każdego z etapów. Mając mniejsze zadania do zrobienia łatwiej się zmotywować do realizacji.
Pomodoro
Moja ulubiona metoda Pomodoro, polega na pracy w krótkich, ale intensywnych blokach czasowych (około 20-30 minut). Po każdym takim bloku robię krótką około 5-minutową przerwę. Wstaję od biurka, prostuję kości, wykonuję kilka skłonów, patrzę w dal, dając odpocząć oczom. To nie jest przerwa na przeglądanie memów w telefonie, gdyż trudno oprzeć się scrollowaniu po więcej treści.
Nagradzaj się
Skupienie się na celu pomaga, ale mi w zwalczaniu prokrastynacji pomaga myśl o nagrodzie, którą sama mogę sobie przyznać 😉
Pomyśl, co mogłoby być dla Ciebie nagrodą za wykonanie zadania w terminie a może nawet przed czasem? To nie muszą być wielkie rzeczy. Może zaparzysz swoją ulubioną herbatę, którą wypijesz w spokoju? A może dzięki oddaniu projektu przed terminem będziesz mógł wcześniej skończyć pracę tego dnia? Wszystko oczywiście zależy od charakteru Twojej pracy, ale myślę, że na większości stanowisk jest to do wdrożenia.
Prokrastynacja — podsumowanie
Walka z prokrastynacją jest trudna i nierówna, jeśli dodatkowym przeciwnikiem są zaburzenia, o których wspomniałam wcześniej. Jednak jest to walka, w której możesz zwyciężyć. Jeśli realizacja celów i wywiązywanie się z obowiązków jest dla Ciebie wyzwaniem, zachęcam Cię do wypróbowania sposobów z tego artykułu. Przetestowałam je w życiu zawodowym, jak i osobistym.